Kütüphaneler
Vakıf kurucumuz Osman Hulusi Efendi, ilme ve kitaba çok önem vermiştir. Arapça, Farsça ve Edebiyat bilgisini ilerletmiş; bunları da şiirlerinde usta bir üslup ile kullanma seviyesine gelmiştir. İlim öğrenmeye ve kitaba olan merakı sebebiyle evindeki eşyasını satıp kitap aldığı dönemler olmuştur.
Osman Hulûsi Efendi’nin kütüphanesi ve kitaplara olan sevgisiyle ilgili olarak 3 Kasım 1972 tarihli Hürriyet gazetesinde çıkan haber-fotoğrafta “20. Asrın Filozofu” olarak takdim edilirken, “İmam-Hatip Hulûsi Ateş’in 6048 kitabı var” manşeti atılmıştır. Haberin içinde de evini kütüphane hâline getirmiş olduğu belirtilmektedir. Ayrıca Osman Hulûsi Efendiye atfen, onun düşüncelerini okuyucularına şu satırlarla duyurmuştur: “Okumanın hududu yoktur. İnsan okudukça öğreniyor, öğrendikçe de cemiyete faydalı oluyor. Çok sevdiğim okuma yüzünden, kazandığım bütün parayı kitaba yatırdım. Bütün günümü bunları okumakla geçiriyorum.”
Büyük fedâkarlıklarla temin ettiği kitaplarla öncelikle şahsî kütüphanesini kurmuş sonrasında, gençlerin istifâde edebilmesi maksadıyla Darende’ye kütüphane kazandırılması için öncü olmuştur. Vakfımız da bu hayır hizmetlerinin devam ettirmiş, bir çok okula kütüphane kurulmasını sağladığı gibi, Nasihat Yayınları ve Somuncu Baba Dergisi yayınları ile ilim dünyamıza katkıda bulunmaya devam etmektedir. Aşağıda Osman Hulûsi Efendi’nin ve Vakfımızın kütüphane hizmetlerinden bazılarını inceleyebilirsiniz:
Şeyhzadeoğlu Özel Kütüphanesi
Osman Hulûsi Efendi Hazretleri; yeri ve zamanı gelince evindeki hayvanını bile satarak elde ettiği kitaplardan “Hacı Hulûsi Ateş, Şeyhzâdeoğlu Özel Kütüphanesi” ni kurmuştur. Bu kütüphanede el yazması, taş baskısı, çeşitli dil ve konularda bir çok eserler mevcuttur. Şahsî evinin içerisinde yer alan Kütüphane uzun yıllar doğunun kültür hazinesi olarak kabul edilmiştir.
Yazma eserleri antika değerinde olup bir başka nüshası bulunmayan ya da az bulunan eserler de mevcuttur. Muhyiddin-i Arabî gibi birçok şahsiyetin kendi el yazması olan eserleri, araştırmacı ve akademisyenlerin dikkatini çekmektedir. Bu değerli kitapları temin ederken Osman Hulûsi Efendi büyük fedâkârlıklarda bulunmuştur.
Vaktiyle ilim adamı ve üniversitede öğretim elemanı olan çok sayıda akademisyenler gelerek, bazı eserlerin sayfa fotoğraflarını çekerek istifade etmişlerdir.
Sadrazam Mehmet Paşa İlçe Halk Kütüphanesi
Osman Hulûsi Efendi şahsî kütüphanesinin yanı sıra Darende’ye İlçe Halk Kütüphanesinin yapımında da öncü olmuştur. Konu hakkında Darende Eski Belediye Başkanlarından Abdullah Karakurt kütüphanin yapımını şu şekilde anlatmaktadır:
“Osman Hulûsi Efendi çeşitli zamanlarda Darende’nin meselelerini Ankara’da yetkililerle görüşmek üzere teşkil edilen heyetlerde yer alırdı. İşte bu ziyaretlerin birisinde, zamanın Kültür Bakanı Mükerrem Taşcıoğlu’na Darende’ye Kütüphane yapılması talebi iletildi. Bakan, Osman Hulûsi Efendi’yi daha önceden tanımakta, kitaba ve kültüre verdiği değeri bilmekteydi.
“Arsayı temin eder etmez emriniz başım üstüne hocam” dedi. Heyetin Darende’ye dönüşünden sonra, Osman Hulûsi Efendi, Başkanı bulunduğu Darende İmam-Hatip Lisesi Yaptırma ve Yaşatma Derneği adına satın aldığı arsanın tapusunu kütüphane yapılmak üzere Kültür Bakanlığı’na devretti. Benim de içinde bulunduğum bir heyetle 3 katlı bir kütüphane yapılma arzumuzu ilgili müsteşara ilettiğimizde müsteşar bize:
“Sizin arzu ettiğiniz proje il merkezlerinde tatbik ettiğimiz bir projedir. Teklif edilse bile 10.000 nüfuslu bir ilçeye yapılması imkânsızdır. Devlet planlamadan yatırım teklifi çıkmaz” deyince, biz de ona “Siz teklif edin, ümitliyiz” dedik.
O da bize “Ama bu proje çıkmaz” diye tekrarladı. Daha sonra Devlet planlamadan yatırımı onaylanan 4 kütüphaneden birisi Darende İlçe Halk Kütüphanesi’ydi, diğerleri değişik 3 il merkezi için düşünülmüştü.
Ben inanıyorum ki kütüphanemizin tahsisi ve yapımı Osman Hulûsi Efendi’nin gayret ve himmetiyle olmuştur.
Şeyh Hamid-i Veli Kütüphanesi
Şeyh Hamid-i Veli Somuncu Baba Hazretlerinin vefâtından sonra Medrese, Cami ve Türbe olarak kullanılan Somuncu Baba Külliyesi içerisinde hem gelen misafirlerin istifâde etmesi, hem de öğrenim görenlerin faydalanması için kütüphane bölümü hep var olmuştur.
1990 yılından itibaren restorasyon çalışmaları yapılan külliyenin alt bölümüne “Şeyh Hamid-i Veli Kütüphanesi” inşa edilmiştir. 1995 yılında ziyarete açılan kütüphane o dönemde özellikle İlahiyat Fakültesi öğretim üyelerinin ve öğrencilerinin istifâdesine sunulmuştur.