Vakfımız; Darende kültürünü, gelenek ve göreneklerini tanıtmak, geçmişimizden hatıra kalmış mekanları gelecek nesillere taşımak ve vakfımızın hizmetlerini görsel ögelerle göstermek amacıyla müzeler açmaktadır.
Açılan müzelerimiz Kültür ve Turizm Bakanlığı ve İl Kültür Turizm Müdürlüğü ile gerekli yazışmalar yapılarak resmi müze statüsüne geçmektedir. Müzelerimizin eşya temini, rehberlik ve güvenlik hizmetleri yine Vakfımız tarafından karşılanmaktadır.
Darende’de Şeyh Hamid-i Veli Somuncu Baba Külliyesi içerisinde yer alan Müzemiz, 2005 yılında Tarım ve Köy İşleri Bakanı M.Mehdi Eker‘in katılımı ile ziyarete açılmıştır.
Darende’nin tarihine ışık tutan kültürel eşyalar, Somuncu Baba ve Hulusi Efendi Hazretlerine ait tasavvufi figürler ve Somuncu Baba Külliyesini ziyarete gelen misafirlerin fotoğraflarının yer aldığı Müze, Kültür Bakanlığı kayıtlarına görev ülkemiz genelinde en fazla ziyaret edilen 4. Özel müze konumundadır.
Mutasavvıf ve divân şâiri Osman Hulûsi Efendi, 12 Ağustos 1914 tarihinde Hacılar Şeyhli Mahallesi, Seyyidler sokağı 53 no’lu hânede dünyaya teşrif etmiştir.
Hulûsi Efendi’nin çocukluk ve gençlik yıllarının 24 senesi Hacılar Şeyhli Mahallesinde geçmiştir. 1938 yılında Hulusi Efendi’nin evlenmesi sebebiyle Zaviye Mahallesine taşınmışlardır.
Şeyhli Mahallesindeki 53 nolu hâne Hulûsi Efendi’nin doğduğu ev olması hasebiyle, Hulûsi Efendi Vakfı tarafından aslına uygun şekilde restore edilerek 24 Ağustos 2019 tarihinde müze olarak ziyarete açılmıştır.
Müze; dış kısımda marangozhane ve tandırlık; iç alanda alt kat iki oda ve üst kat iki oda olmak üzere 6 bölümden müteşekkildir. Hulûsi Efendi’nin yaşadığı dönemde kullanılan eşya ve malzemelerin sergilendiği Müze; Darende’nin kültürel tarihine ışık tutmaktadır.
