Şeyh Hamid-i Veli Somuncu Baba Hazretlerinin 14. yüzyılda başlatmış olduğu insanlığa hizmet etme anlayışını günümüzde devam ettiren Vakfımızın bu hizmetlerdeki hedefi dâima “her canlıya hizmet” olmuştur.
Hayatını insanlığa vakfeden Vakıf kurucumuz Es-Seyyid Osman Hulûsi Efendi Hazretleri’nin “İnsanlığa Nasihat” isimli şiiri Vakıf hizmetlerimizin yegâne dayanağı olmuştur:
“Âlemi sen kendinin kölesi kulu sanma
Sen Hakk için âlemin kölesi ol kulu ol
Garazsız hem ivazsız hizmet et her canlıya
Kimsesizin düşkünün ayağı ol eli ol”
Her Canlıya Hizmet
Kurulduğu günden beri ecdâdımızın örnek hizmet anlayışını devam ettiren Vakfımıza 2007 yılında Bakanlar Kurulu kararı ile vergi muafiyeti hakkı verilmiştir. Bu sayede kamu yararına çalışan Vakıf statüsü kazanan Vakfımız yalnızca insanlara değil mahlukâta hizmet etmeyi dâima önemsemiştir.
Bu konuda Peygamber Efendimiz(sav):
❝Merhametli olanlara Rahman olan Allah merhamet eder. Yerde olanlara da merhametli olun ki, gökte olanlar (melekler) de size rahmet merhamet etsin.❞ (Tirmizi, Birr, s. 16) buyurmuşlardır.
Hadiste geçen ‘yerde olanlara’ ifadesinin içine her çeşit canlı girmektedir. Bir başka hadis-i şerifte ise ❝Her canlıya yapılan iyilikte bir sevap vardır.❞ (Muslim,Selam,153) buyuran Peygamber Efendimiz(sav) bu konuda ecdâdımızın yaptığı vakıf faaliyetlerine örnek olmuştur.
Nitekim ecdâdımız, hayvanlara haddinden fazla yük taşıtmayı kânunla yasaklamışlardır. Hattâ bazı zâbıta kuvvetleri, bu yasağı ihlâl edenleri takip edip hayvanı dinlendirmek ve sahibine de cezâ olarak aynı yükü taşıtmakla vazifelendirilmiştir. Yine göç dönemlerinde leyleklerin geçiş güzergâhlarına yem serpmekle görevli vakıflar dahi kurulmuştur.
Kânûnî Sultan Süleyman Hân’ın “Süleymâniye Câmii ve Külliyesi” inşâ edilirken yük taşıttırılan hayvanlar hakkındaki bir dizi fermânı da, bu hassâsiyetin bir nişânesidir. Bu fermanlar çerçevesinde çalıştırılan at, merkep ve katırların dinlenme ve çayırda otlama saatlerine riâyet edilmiş, hiçbir mahlûkâtın hakkına tecâvüz edilmemesine âzamî gayret gösterilmiştir. Kânûnî’nin bu muazzam mâbedin inşâsında kul ve hayvanât haklarına böylesine titizlik göstermesi, belki de Süleymâniye Câmii’ndeki o kâ‘bına varılmaz rûhâniyetin temel sâiklerinden biridir.
Yine Şeyhulislâm Ebu’s-Suûd Efendi’nin Kanuni Sultan Süleyman’a yaptığı “Süleymandan hakkın alır karınca” nasihati ecdâdımızın bu konuya gösterdiği hassasiyeti göstermektedir.
Hulûs-i Kalb ile
Yaptığı hizmetler ile yalnızca Darendelileri değil dünyada bir çok Müslümanı etkileyen ve ülkemizin tanınmış mutasavvıfları arasında yerini alan Es-Seyyid Osman Hulusi Efendi Hazretleri sadece eğitim, sağlık ve sosyal alanlarda hizmetlerde bulunmamış, aynı zamanda mahlukâta da hizmet etmiştir. Bu konuda bir sohbetlerinde şu örneği vermişleridir:
“Pîrimiz Bahauddîn-i Şâh-ı Nakşibendî yedi sene insanlara, yedi sene hayvanlara ve yedi sene de yollara hizmet etti. O yüce makama hizmet etmekle ulaştı” deyip hizmetin karşılığının görüleceğini kendisini örnek göstererek şöyle der: “Bunlar zamanında yapmış olduğumuz, hizmetlerin karşılığıdır.”
Şeyh Hamid-i Veli Camii imam-hatipliği yaptığı dönemde Somuncu Baba Hazretlerinden yâdigar kalan balıklı kuyuların Camii ile bağlantısını sağlamış, günümüzdeki balıklı havuzun yapımı ve balıkların ihtiyaçları ile ilgilenmişlerdir.
“Somuncu Baba’nın ili, Tâze açar solmaz gülü” mısraları ile Peygamber Efendimizden günümüze maneviyat erlerinin burada hizmete devam edeceklerini söylediği gibi aynı zamanda gerek evinin bahçesinde gerekse Somuncu Baba Camii’nde her mevsim gül yetişmesi için gayretleri olmuştur.
Hulusi Efendi Vakfı
Osman Hulûsi Efendi’nin vefâtından sonra evlatları da “her canlıya hizmet” anlayışını devam ettirmiştir. Uzun süre Vakıf 2. Başkanlığı görevinde bulunan Ahmet Şemsettin Ateş Ağabey Orman Mühendisliği bölümünü bitirmiş, Darende’ye yüz binlerce ağacın dikimi için öncü olmuştur.
Vakıf Mütevelli Heyet Başkanımız Hamid Hamidettin Ateş Efendi ise Vakıf hizmetlerimiz içerisinde bu konuya özellikle hassasiyet göstermişlerdir. Vakıf Başkanımızın talimatları ile Şeyh Hamid-i Veli Hazretlerinden yâdigar kalan balıkların bakımının yanısıra, Külliye çevresinde ve civarında; kedi, köpek, kaz, kuğu, ördek, yaban güvercini, kumru, sincap gibi hayvanların doğal koşullarda yetişmesi ve yaşamlarını devam ettirmesi için çalışmalar yapılmaktadır.
Her kış soğuktan yem bulamayan hayvanlar için belirli alanlara yem ve yiyecek bırakılmakta, soğuktan etkilenebilecek hayvanlar kış döneminde barınaklara alınmaktadır.
Yaz döneminde ise Tohma Kanyonu içerisine hayvanlar için dinlenme noktaları, kuş kafesleri ve yemlikler inşa edilmektedir. Ayrıca Tohma Irmağı üzerine ördek ve kuğuların dinlenebilecekleri mekanlar yapılmakta, günlük yemek ihtiyaçları karşılanmaktadır.
Vakfımıza ait seralarda çiçekler yetiştirilmekte, Somuncu Baba Külliyesi başta olmak üzere Darende’nin bir çok noktasında 4 mevsim tâze çiçeklerin dikimi sağlanmaktadır.
Bu güzel hizmetlere katkıda ve destekte bulunan gönüllülerimize ve bağışçılarımıza teşekkür ederiz…